PFAS - Actuele no regret-zones

OVAM heeft de risicosites betreffende PFAS-verontreiniging geïnventariseerd. Er is een interactieve kaart beschikbaar gesteld met een duidelijk overzicht per gemeente.

Raadpleeg hier de interactieve kaart

De kaart geeft een actueel beeld van alle sites in Vlaanderen die momenteel worden behandeld met betrekking tot PFAS-vervuiling – zowel sites waar al verkennende bodemonderzoeken zijn uitgevoerd, als sites waar dat onderzoek nog wordt gepland.

De meeste sites hebben te maken met een historische brandweeractiviteit: bestaande en voormalige oefenterreinen van de brandweer of bedrijfsbrandweer, of locaties waar een felle brand werd geblust. Daarnaast telt Vlaanderen heel wat plaatsen met een industriële activiteit met mogelijk gebruik van PFAS. 

Ook voor Laarne zijn er 3 sites, aangeduid als rode zone. Daar zijn de volgende no regret-maatregelen van kracht:

  • Bonimex-site te Leeweg: Het vleesverwerkende bedrijf brandde af in 2012. In juli 2022 werden, o.l.v. OVAM, veldwerk en bodem- en grondwaterstalen uitgevoerd. De resultaten van dit onderzoek tonen aan dat er centraal op de site verhoogde PFAS-waarden zijn vastgesteld in het grondwater. In de toekomst wordt een meer diepgaand bodem- en grondwateronderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek zal de omvang van de verontreiniging moeten aanduiden.

  • Site Veldmeersstraat 13: Op deze site zijn bij een recent bodemonderzoek verhoogde PFAS-waarden zijn vastgesteld in het grondwater. In de toekomst wordt een beschrijvend bodemonderzoek uitgevoerd om de ernst van de verontreiniging af te bakenen. In een straal van 500m rondom deze zone gelden beperkingen op grondwatergebruik.

  • Site Veldmeersstraat 31: Op deze site zijn bij een recent bodemonderzoek verhoogde PFAS-waarden zijn vastgesteld in het grondwater. In de toekomst wordt een beschrijvend bodemonderzoek uitgevoerd om de ernst van de verontreiniging af te bakenen. In een straal van 500m rondom deze zone gelden beperkingen op grondwatergebruik.

Daarnaast is er nog 1 gele zone, waar de preventieve no regret-maatregelen nog van kracht zijn:

  • Microfibres-site te Lange Meire 56: Op deze site van de voormalige textielfabriek, woedde in 2019 een zware industriële brand. Het is mogelijk dat er bij het blussen PFAS-houdend blusschuim werd gebruikt, al staat dat niet vast.

    Vanaf het najaar van 2022 of het voorjaar van 2023 zal een meer doorgedreven verkennend bodemonderzoek worden uitgevoerd in opdracht van de projectontwikkelaar van de site, in het kader van de toekomstige ontwikkelingen. Op basis van de resultaten van dit onderzoek zal een gepast bodemsaneringstraject worden opgesteld en uitgevoerd. Dit saneringstraject zal zich richten op activiteiten van de voormalige textielfabriek en zal dus veel breder zijn dan louter ‘PFAS’.

    In juli 2022 werden reeds enkele bodemstalen genomen in opdracht van de gemeente. De resultaten tonen aan dat concentraties aan ‘perfluorverbindingen’ zijn vastgesteld, maar dat deze de voorgestelde bodemsaneringsnorm niet overschrijden.

    In augustus worden grondwaterstalen genomen in opdracht van de gemeente. De resultaten tonen aan dat concentraties. De volledige resultaten van het gemeentelijke onderzoek verwachten we eind augustus.

Er is ook een groene zone:

  • Voormalig tuinbedrijf Coppens, Brugstraat 57: hier zijn geen maatregelen van kracht. Laarne had deze locatie uit voorzorg doorgegeven aan OVAM, maar er werd geen PFAS-houdend blusschuim gebruikt op deze site.

No regret-maatregelen zijn voorzichtigheidsmaatregelen die worden aanbevolen rond een problematiek waarover nog geen volledige wetenschappelijke kennis aanwezig is. De vertaling komt letterlijk uit het Engels: ‘geen spijt-maatregelen’ of maatregelen waarvan we later waarschijnlijk geen spijt zullen hebben. Voor PFAS zijn het maatregelen die helpen om onze blootstelling aan PFAS te beperken en om opstapeling en belasting in ons lichaam te voorkomen.