Een van de doelstellingen van het gemeentedecreet is onder meer de mogelijkheden vergroten om de burger bij het beleid te betrekken. Dit kan door middel van inspraak. Om een georganiseerde inspraak mogelijk te maken kan de gemeenteraad een overlegstructuur of adviesorgaan oprichten. Ten hoogste twee derden van de leden van dergelijke raden en overlegstructuren kan van hetzelfde geslacht zijn. Gemeenteraadsleden en leden van het college kunnen er geen stemgerechtigd lid van zijn. Zij maken immers deel uit van het orgaan dat in een latere fase de beleidsbeslissingen zal nemen.
De gemeenteraad kan beslissen om gemeenteraadscommissies oprichten. Deze commissies zijn samengesteld uit raadsleden en hebben als taak besprekingen in de gemeenteraadszittingen voor te bereiden. Zij kunnen binnen hun beleidsdomein advies verlenen en voorstellen formuleren over de wijze waarop inspraak van de bevolking wordt vormgegeven.